Αν και οι ακριβείς λόγοι που οδηγούν ένα άτομο στον εθισμό στο Διαδίκτυο δεν μας είναι ακόμη γνωστοί υπάρχουν πολλοί παράγοντες που συμβάλλουν στο να καταλήξει κάποιος θύμα αυτής της μορφής εθισμού. Ο εθισμός συνήθως "εξειδικεύετε" σε μια από της παρακάτω κατηγορίες:
- Ηλεκτρονικά παιχνίδια
- Κοινωνική δικτύωση
- Ηλεκτρονικός τζόγος
- Πορνογραφία
Αν και κάθε μία από τις παραπάνω κατηγορίες εξάρτησης αφήνει τα δικά της ιδιαίτερα "σημάδια" στο εξαρτημένο άτομο, οι λόγοι του εθισμού σε αυτές είναι παρόμοιοι.
Μια θεωρία υποστηρίζει πως η δυνητική αλλαγή διάθεσης λόγω συμπεριφοράς συνδέεται με την διαδικασία του εθισμού. Οπώς για παράδειγμα ένα άτομο που έχει εθιστεί στον καταναλωτισμό νιώθει μια ευχάριστη αλλαγή της διαθεσής του κάνοντας μια σειρά από ενέργειες που σχετίζονται με όσα προηγούνται μιας αγοράς - έλεγχο διαθέσιμων χρημάτων, μετάβαση σε ένα εμπορικό κέντρο, επίσκεψη στο αγαπημένο του κατάστημα, κλπ - έτσι και το άτομο που έχει εθιστεί στο διαδίκτυο αισθάνεται μια παρόμοια "βιασύνη" και ταυτόχρονη ευχαρίστηση κατά τη διαδίκασία του ανοίγματός του υπολογιστή του με σκοπό την επίσκεψη στις αγαπημένες του ιστοσελίδες. Με άλλα λόγια κάποιοι ερευνητές πιστεύουν πως βιοχημικές μεταβολές συμβαίνουν στο σώμα κάποιου που παρουσιάζει συμπεριφορά εθισμένου στο διαδίκτυο ατόμου. Επιπλέον από βιολογικής σκοπιάς μπορέι να υπάρχει και ένας συνδιασμός γονιδίων που κάνουν ορισμένα άτομα πιο επιρρεπή στον εθισμό όπως τα γονίδια που προσφάτα ανακάλυψαν οι ερευνητές και συνδέονται με τον εθισμό στο αλκοόλ.
Αν και οι ερευνητές στον τομέα του εθισμού αμφισβητούν την έννοια της "εθιστικής προσωπικότητας", είναι πιθανό ότι κάποιος που έχει ήδη έναν εθισμό μπορεί να είναι επιρρεπείς και να εθιστεί σε ουσίες ή άλλες δραστηριότητες, όπως τη χρήση του Διαδικτύου.
Οι άνθρωποι με ψυχικές διαταραχές ή συμπτώματα, όπως κατάθλιψη, συναισθήματα απομόνωσης, άγχος, στρες, πιστεύουν πως "αυτοθαραπεύονται" με τη χρήση του Διαδικτύου άκριβως όπως κάποιοι άνθρωποι καταναλώνουν αλκοόλ ή ναρκωτικά για να "αυτοθαραπεύσουν" τα συμπτώματα της ψυχική διαταραχή τους.Παράλληλα από κοινωνικής ή διαπροσωπικής άποψης, μπορεί να υπάρχουν και παράγοντες που σχετίζονται με οικογενειακά προβλήματα και ωθούν ένα άτομό στην υπερβολική χρήση του Διαδικτύου.
Οι άνθρωποι που αναπτύσσουν προβλήματα με τη χρήση του Διαδικτύου ξεκινούν συνήθως από τη χρήση του Διαδικτύου σε ευκαιριακή βάση και στη συνέχεια προχωρούν στη χρήση της τεχνολογίας με δυσλειτουργικές τρόπους. Η χρήση του διαδικτύου μπορεί να επηρεάσει την κοινωνική ζωή του ατόμου, τις σχολικές εργασίες, τη δουλειά του και γενικώς του οτίδήποτε σχετίζεται με τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις του.
Αν θέλαμε να απαριθμήσουμε κωδικοποιμένα τους συνηθέστερους λόγους που οδηγούν κάποιον στον εθισμό στο διαδίκτυο αυτοί θα ήταν:
- το επιβαρυμένο με συγρούσεις οικογενειακό περιβάλλον
- οι μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες που περιορίζουν την δυνατότητα δημιουργίας διαπροσωπικών σχέσεων
- οι μεγάλες δυνατότητες "εικονικής" κοινωνικοπόιησης μέσα απο πλάστους αυτοδημιούργητους χαρακτήρες
- η διάθεση ανάληψης εικονικών ρόλων ώστε να καλυφθεί η αδυναμία ανάληψης φυσικών ρόλων
Ένα ερώτημα που δεν έχει ακόμη απαντηθεί σχετικά με τον εθισμό στο Διαδίκτυο είναι κατά πόσον είναι ένας ιδιαίτερος τύπος εθισμού ή απλά ένα παράδειγμα μιας νέας τεχνολογίας που χρησιμοποιείται για την υποστήριξη άλλους εθισμούς. Για παράδειγμα,υπάρχουν χαρτοπαικτικές λέσχες τυχερών παιχνιδιών στο Διαδίκτυο που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τον προϋπάρχον εθισμό ενός ατόμου στα τυχερά παιχνίδια. Ομοίως, κάποιος εθισμένος στον καταναλωτισμό θα μπορούσε να μεταφέρει τον εθισμό του από το τοπικό εμπορικό κέντρο σε απευθείας σύνδεση με καταστήματα on-line αγορών (e-shops). Άτομα εθισμένα σε ορισμένες μορφές σεξουαλικής συμπεριφοράς μπορεί να επισκέπτονται ιστοσελίδες πορνογραφίας στο Διαδίκτυο ή να χρησιμοποιούν chat rooms ως ένα τρόπο για να συναντήσουν άλλους που μπορεί να είναι πρόθυμοι να συμμετάσχουν σε αυτές τις μορφές συμπεριφοράς.
Οι ερευνητές ίσως χρειαστεί να προσδιορίσουν τελικά εάν υπάρχει μια τέτοια μορφή διαταραχής που να είναι "καθαρος" εθισμός στο Διαδίκτυο.
Το Ίντερνετ έχει την ικανότητα να καλύψει συγκεκριμένες ψυχολογικές ανάγκες ενός ατόμου. Ένα από τα χαρακτηριστικά του μέσου που προκύπτει από τη φύση του είναι ότι μπορεί να δημιουργήσει μια "ιδανική κατάσταση εαυτού", όπου το άτομο μπορεί να εξερευνήσει διάφορες πτυχές της προσωπικότητας του χωρίς να έχει περιορισμούς και συνέπειες. Στο Διαδίκτυο δεν υπάρχουν άμεσες συνέπειες των πράξεων, ο χρήστης μπορεί να μπει και να βγει όποτε θέλει, ενώ μπορεί να καλύψει την όποια εξωτερική εμφάνιση, αφού δεν υπάρχει, πολλές φορές, οπτική επαφή. Ταυτόχρονα, ο έφηβος μπορεί να ενσαρκώσει διαφορετικούς ρόλους, ή να υιοθετήσει διαφορετικές ταυτότητες ανάλογα με την εκάστοτε διαδικτυακή εμπειρία, εξαιτίας της ανωνυμίας, που συνιστά κατεξοχήν χαρακτηριστικό του Διαδικτύου. Συνήθως, τα παιδιά που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα του εθισμού στο διαδίκτυο είναι αγόρια και μεγαλώνουν σε δύσκολες καταστάσεις (δυσλειτουργικές οικογένειες). Επίσης οι λόγοι που οδηγούν στην εξάρτηση είναι η χαμηλή κοινωνική εκτίμηση, το έντονο ενδιαφέρον του διαδικτύου με το γεγονός ότι επικρατεί ανωνυμία και κατ'επέκταση δεν ορίζεται η έννοια της απόρριψης. Τέλος, ο έφηβος "μαγεύεται" από την τεχνολογία και τις δυνατότητες που του προσφέρει το διαδίκτυο, όπως για παράδειγμα είναι τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, γρήγορη ενημέρωση για οποιοδήποτε αντικείμενο τον απασχολεί και δωρεάν επικοινωνία.
Σύμφωνα με νέα στοιχεία για τη σχέση των εφήβων με το Internet, τα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης, είναι το πρώτο από τα αίτια, που ευθύνονται για τον εθισμό των εφήβων.Η χρήση διαδικτύου είναι εξαιρετικά δημοφιλής στους Έλληνες εφήβους και ενδέχεται να οδηγήσει σε ψυχοκοινωνικά προβλήματα, όταν υπάρχει υπερβολική χρήση.Αυτό είναι ένα από τα βασικά συμπεράσματα πανελλαδικής έρευνας, που βρίσκεται σε εξέλιξη, σε εφήβους 15 και 16 ετών, από τη Μονάδα Εφηβικής Υγείας της Β΄παιδιατρικής πανεπιστημιακής κλινικής του Νοσοκομείου Παίδων "Αγλαϊα Κυριακού".
Σύμφωνα με τα έως τώρα στοιχεία της έρευνας:
- Έχει αυξηθεί το ποσοστό υπερβολικής χρήσης του διαδικτύου.
- Οι επαρχιακές πόλεις παρουσιάζουν μεγαλύτερο ποσοστό συμπεριφορών εθισμού στο διαδίκτυο και οριακής χρήσης σε σύγκριση με τον πληθυσμό της Αττικής.
- Αντίθετα με τα αποτελέσματα έρευνας του 2007, σύμφωνα με τα οποία τα αγόρια είχαν προβάδισμα σε συμπεριφορές εξάρτησης, τώρα παρατηρείται εξίσωση αγοριών - κοριτσιών.
- Ως πρώτη αιτία, που μπορεί να οδηγήσει σε συμπεριφορά εθισμού, είναι τα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης. Ακολουθούν τα online παιχνίδια, τα οποία είχαν την πρωτιά το 2007.
- Τα παιδιά με συμπεριφορές εξάρτησης, παρουσιάζουν στατιστικά σημαντική διαφορά στη χαμηλή βαθμολογία σχολείου σε σύγκριση με τους εφήβους που ασχολούνται με το διαδίκτυο σε φυσιολογικά πλαίσια. Εξάλλου, τα παιδιά με συμπεριφορές εξάρτησης επιδίδονται σε παιχνίδια τύχης και χρησιμοποιούν υλικό με σεξουαλικό περιεχόμενο σημαντικά συχνότερα από τα υπόλοιπα παιδιά.
- Από το σύνολο των εφήβων 63,7% θα χρησιμοποιούσαν προσωπικά τους δεδομένα (αφορά εξαρτημένους εφήβους από το Διαδίκτυο)
Η Μονάδα Εφηβικής Υγείας από το καλοκαίρι του 2007 εχει δεχθεί εφήβους με στόχο την αντιμετώπιση της υπερβολικής χρήσης τους διαδικτύου.Συνολικά 150 έφηβοι έχουν απευθυνθεί στη Μονάδα. Σε πρώιμα στάδια το φαινόμενο αντιμετωπίζεται σχετικά εύκολα με ψυχοεκπαίδευση. Σε προχωρημένο στάδιο εθισμού ο έφηβος δεν αναγνωρίζει ότι υπάρχει πρόβλημα, δεν συνεργάζεται, μπορεί να λέει ψέμματα και μπορεί να εξαπατά γονείς και θεραπευτές. Η συμπεριφορά του είναι ατόμου εξαρτημένου από ουσίες.Η Μονάδα λειτουργεί την τηλεφωνική γραμμή ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΩ (8001180015) και προσφέρει δωρεάν υπηρεσίες σε γονείς και εφήβους, σχετικά με θέματα ασφαλούς χρήσης του διαδικτύου.Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι στην πρόληψη του φαινομένου της κατάχρησης του διαδικτύου μπορούν να συμβάλουν σημαντικά η οικογένεια και το σχολείο.Η έρευνα, η οποία προβλέπεται να ολοκληρωθεί τον Ιανουάριο του 2013, γίνεται στα πλαίσια του ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος για τη διερεύνηση της συχνότητας και έντασης των συμπεριφορών εξάρτησης στο διαδίκτυο σε Ευρωπαίους
Πηγή:http://netaddiction.site90.net/index.php/aities
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου