(3η ομαδα Μιχαλης)ΕΞΑΡΤΗΣΗ-ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

H εξάρτηση από το διαδίκτυο αποτελεί την πιο σύγχρονη μορφή εξάρτησης. Εκδηλώνει την εξάντληση του πολιτισμού ενός κόσμου που παρακμάζει, όπου η τεχνολογία από μέσον που χειραφετεί ο άνθρωπος μετατρέπεται σε μέσον καταναγκασμού και ολοκληρωτικής απώλειας της ελευθερίας του. Η διαδικασία αυτή έχει επιδράσεις σε όλους τους χρήστες, ιδιαίτερα τους νέους, του διαδικτύου, άλλους λιγότερο και άλλους περισσότερο. Όμως όλοι αυτοί οι νέοι βιώνουν τις τραγικές συνέπειες αναπόφευκτης καταστροφής της προσωπικής, οικογενειακής και επαγγελματικής τους ζωής. Από αυτήν την άποψη, η εξάρτηση από το διαδίκτυο, η πιο σύγχρονη μορφή εξάρτησης, αποτελεί ταυτόχρονα και την πιο ακραία μορφή αποξένωσης του ανθρώπου.


 Επιδράσεις στους νέους 

Η εξάρτηση στο διαδίκτυο επιδρά στους νέους αρνητικά. Παρακάτω παρουσιάζονται συγκεντρωτικά οι επιπτώσεις του εθισμού στο διαδίκτυο.

Επιπτώσεις του εθισμού στο διαδίκτυο:
Κοινωνική Απομάκρυνση
 Απομόνωση
 Απογοήτευση από την ζωή
Περιορισμός ελευθέρου δημιουργικού χρόνου  Δεύτερη ζωή στο διαδίκτυο
 Κατάθλιψη , Χαμηλή αυτοεκτίμηση,
Εγκληματικότητα - Αυτοκτονικός ιδεασμός
 Σχολική αποτυχία – χαμηλή επίδοση, διαταραχές ύπνου , μειωμένη φυσική δραστηριότητα, διαταραγμένες οικογενειακές και διαπροσωπικές σχέσεις, χαμηλή ποιότητα ζωής

Ξεχωρίζοντας τα παραπάνω ως πνευματικές και ψυχολογικές επιπτώσεις στην συνέχεια συνοψίζονται τα σωματικά συμπτώματα.

Σωματικά συμπτώματα:

 Διατροφικές διαταραχές
Διαταραχές του ύπνου και αλλαγή των συνηθειών ύπνου
Παθήσεις σε οστά και μύες
Μειωμένη αθλητική δραστηριότητα
Ξηρά μάτια – μυωπία
Ημικρανίες
 Παχυσαρκία από την καθιστική ζωή
Παραμέληση προσωπικής υγιεινής

Αριθμοί

 Παρακάτω παρουσιάζονται τα αποτελέσματα από την έρευνα του Τ.Ε.Ι. Αθήνας (2009)
 51,4% των εθισμένων στο Διαδίκτυο δηλώνει απογοητευμένο από τη ζωή
 48,6% παραδέχεται ότι αισθάνεται μοναξιά 42 ώρες την εβδομάδα (δηλαδή, κατά μέσο όρο 6 ώρες την ημέρα) ξοδεύει online
το 27% των εξαρτημένων 1/3 των εθισμένων φοιτητών και σπουδαστών έχει μέσο όρο βαθμολογίας κάτω  του 5 
26,5% όσων συχνάζουν σε Internet καφέ παρουσιάζει συμπτώματα εθισμού στο Διαδίκτυο

Κοινωνική Απομάκρυνση – Απομόνωση

Χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση οι ψυχίατροι παρατηρούν ότι ο εθισμένος χρήστης στο διαδίκτυο εμφανίζει συμπτώματα απόσυρσης από την υπόλοιπη ζωή του και συρρίκνωση της πραγματικότητάς του και απώλεια ελέγχου των αρνητικών επιπτώσεων.

Οι ψυχίατροι περιγράφουν τη νέα αυτή διαταραχή ως βιοψυχοκοινωνική και την παρομοιάζουν με διαταραχές όπως ο αλκοολισμός, η βουλιμία, ο τζόγος κ.ά. Όπως είναι γνωστό πριν από τον εθισμό εμφανίζονται η εξάρτηση και η υπερβολική χρήση που χαρακτηρίζονται από ανεπιτυχή προσπάθεια ελέγχου. Επιζητείται συνεχώς αυξανόμενη ποσότητα χρήσης ώστε να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα, ανάγκη για έλεγχο email, πλοήγηση στο διαδίκτυο, παραμέληση της οικογένειας, της εργασίας κ.ο.κ. Παρακάτω αναφέρεται η άποψη της παιδοψυχιάτρου κ. Αναστασίας Κουμούλα,

«Κάποιοι που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στην κατά πρόσωπο επικοινωνία, ειδικές ομάδες, όπως άνθρωποι με αναπηρία και άλλοι, βρίσκουν καταφύγιο και αντλούν ανακούφιση από το διαδίκτυο. Αντλούν μια κάποια “κοινωνικοποίηση” εκεί που μέχρι πρότινος θα βλέπανε παθητικά τηλεόραση». Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να αναφερθεί η συνέντευξη του Γιώργου Χρούσου, Καθηγητή Παιδιατρικής, στην Ολυμπία Λιάτσου της Ελευθεροτυπίας [9] (04/12/2008). Ο ίδιος αναφέρει ότι η απεριόριστη και ανεξέλεγκτη χρήση των νέων ηλεκτρονικών τεχνολογιών από τα παιδιά δεν μπορεί να έχει καλά αποτελέσματα για τη μετέπειτα λειτουργία τους στην οικογένεια, τον κοινωνικό περίγυρο, το σχολείο και αργότερα το χώρο εργασίας.

 Η υπερβολική χρήση του διαδικτύου επηρεάζει αρνητικά όλα τα απαραίτητα συστατικά μιας στοιχειώδους συναισθηματικής επάρκειας. Δήλωσε ότι η αλόγιστη χρήση και των τεχνολογιών, τηλεόραση και ηλεκτρονικός υπολογιστής στα δωμάτια των παιδιών, μπορεί να αποβεί πολύ βλαπτική σε ένα μεγάλο αριθμό ανθρώπων, μικρών και μεγάλων, ιδιαίτερα των παιδιών που είναι και πιο ευάλωτα. Απαιτείται όμως διαχωρισμός, αν και σιγά σιγά αλληλοπροσεγγίζονται και γίνονται ένα. Η τηλεόραση είναι πιο παθητική, ενώ το διαδίκτυο παρέχει διαδραστικότητα. Συμφωνεί ότι τα τεχνολογικά επιτεύγματα είναι ωφέλιμα και επιτρέπουν τη διασπορά της γνώσης και της πληροφορίας, βοηθούν στην εξάπλωση της δημοκρατίας, αποκαλύπτουν και προστατεύουν από αυθαιρεσίες, παρέχουν διασκέδαση.

Βεβαίως κατέκρινε την υπερβολική χρήση η οποία σύμφωνα με τον ίδιο οδηγεί σε απομόνωση από τον κοινωνικό περίγυρο, επηρεάζοντας αρνητικά όλα τα απαραίτητα συστατικά μιας στοιχειώδους συναισθηματικής επάρκειας: αίσθηση ασφάλειας, κοινωνικότητας, προσωπικής ικανότητας και δημιουργικότητας και αυτονομίας και αυθεντικότητας. Πρόσθεσε ότι οι γονείς που το επιτρέπουν, εκθέτουν τα παιδιά τους σε μεγάλο κίνδυνο, με προβλέψιμες αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχοκοινωνική τους ανάπτυξη, την επιτυχία τους ως μέλη της οικογένειας, του σχολείου και της ζωής γενικά και, συνεπώς, και την ευτυχία τους ως παιδιά και αργότερα ως ενήλικοι.

Πρόσφατη έρευνα του ΤΕΙ Αθήνας συσχετίζει την εξάρτηση των νέων από το διαδικτύου με απομόνωση, χρήση ναρκωτικών, κάπνισμα και αλκοόλ. Σύμφωνα με την έρευνα αναφέρεται ότι:«Όλα αυτά είναι απόρροια πλημμελούς ανάπτυξης και έλλειψης των στοιχειωδών συστατικών της ικανοποίησης και ευτυχίας. Στα παιδιά αυτά συνέχεια κάτι λείπει, και αυτή η έλλειψη οδηγεί σε προσπάθειες αυτοθεραπείας με μεθόδους που όχι μόνο δεν τα θεραπεύουν, αλλά τα κάνουν χειρότερα».

Απογοήτευση από την ζωή

Απογοητευμένος από τη ζωή προτού ξεκινήσει να την βιώνει, μοναχικός και προσκολλημένος σε ηλεκτρονικά παιχνίδια βίας εμφανίζεται ένας στους δύο νέους που συχνάζουν στα Internet καφέ και παρουσιάζουν συμπτώματα εθισμού στο διαδίκτυο, αποκαλυπτική έρευνα του ΤΕΙ Αθήνας.

Το 26,5% όσων πάνε στα Internet καφέ αποδεικνύεται εξαρτημένο από το νέο μέσο, καθώς ξοδεύει κατά μέσο όρο 6-7 ώρες την ημέρα «κολλημένο» μπροστά στον υπολογιστή και ικανοποιεί όλα τα διεθνή κριτήρια αναγνώρισης του εθισμού στο διαδίκτυο.

Το 40% των νέων χρηστών παίζουν τον περισσότερο χρόνο παιχνίδια βίας, ενώ το 30% αναζητά την επικοινωνία στα δωμάτια συνομιλιών (chat rooms). Σύμφωνα με την έρευνα λιγότεροι βλέπουν βίντεο, ενώ σημαντικό ποσοστό έχουν οι επισκέψεις σε ιστοσελίδες πορνογραφικού περιεχομένου. Αξίζει να αναφερθεί ότι

το 28% αναφέρει πως νιώθει μελαγχολία όταν προσπαθεί να περιορίσει τη χρήση του διαδικτύου και το 48,6% δηλώνει πως αισθάνεται μοναξιά και από χαμηλή αυτοεκτίμηση και το 57,3% δεν θέλει να εργαστεί.

Είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί η συνέντευξη του καθηγητή Ποσοτικών Μεθόδων στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Αθήνας κ. Χρήστος Φράγκος ο οποίος δήλωσε (Πηγή: Ελεύθερος Τύπος) «Για τους εξαρτημένους χρήστες του, το διαδίκτυο λειτουργεί ως χώρος εκτόνωσης και ανώνυμης έκφρασης της πικρίας που νιώθουν απέναντι στην κοινωνία – πικρίας συσσωρευμένης λόγω παραγόντων όπως η απόρριψη από τον κοινωνικό περίγυρο, η αδιαφορία της οικογένειας, η ανασφάλεια για το εργασιακό μέλλον, η φτώχεια.».

Ο ίδιος ηγείται μιας έρευνας που ξεκίνησε στις 10 Φεβρουαρίου 2009. Στο ερωτηματολόγιο απάντησαν 438 χρήστες του διαδικτύου, με ηλικίες 12 μέχρι 30 ετών, οι οποίοι συχνάζουν συνολικά σε 12 Internet καφέ στην Αθήνα. Ο ίδιος δήλωσε ότι με έκπληξη εντοπίστηκαν μπροστά στις οθόνες των Internet καφέ και τέσσερα παιδιά ηλικίας 8 χρόνων. «Διαπιστώσαμε ότι στις περιοχές με χαμηλότερο μέσο βιοτικό επίπεδο, η εξάρτηση από τον κυβερνοχώρο είναι μεγαλύτερη», επισημαίνει ο κ. Φράγκος. Από τις μελέτες διαπιστώνεται ότι οι εξαρτημένοι από το διαδίκτυο χρήστες νιώθουν εγκαταλειμμένοι από όλους, απογοήτευση και μοναξιά περισσότερο από ότι οι μη εξαρτημένοι. Δεν νιώθουν κοινωνική υποστήριξη.

Πηγή:
 από την διπλωματική εργασία
με τίτλο

ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΣΗ
του
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΥΛΩΝΑ